Van standpunt naar belang

Je herkent het vast: een discussie over thuiswerken loopt volledig vast. De een wil dat iedereen minimaal drie dagen op kantoor is, de ander vindt dat medewerkers zelf moeten bepalen waar ze werken. Wat begint als een eenvoudig gesprek, escaleert snel tot een verhit meningsverschil waarin niemand wil toegeven. In deze blog vertelt Lot van Brakel, trainer en coach bij HRD Groep, hoe je voorbij standpunten kunt kijken naar onderliggende belangen – de sleutel tot constructieve communicatie, zelfs in de meest uitdagende gesprekken.

Ken je dat gevoel? Je bent in gesprek met een collega en het lijkt alsof jullie het maar niet eens kunnen worden. Jullie standpunten – de posities die jullie innemen – staan zo ver uit elkaar dat een oplossing onmogelijk lijkt. Die standpunten zijn als de topjes van een ijsberg: zichtbaar boven water, maar slechts een klein deel van het geheel. Onder de waterlijn bevinden zich de belangen, wensen en zorgen die bepalen waarom je een bepaald standpunt inneemt.

Een belang is waar het je echt om gaat, terwijl je standpunt slechts de manier is waarop je denkt dat belang te bereiken. Hoewel de zichtbare standpunten ver uit elkaar kunnen staan, raken de onderliggende belangen elkaar vaak wél.

In ons thuiswerkvoorbeeld wil jij misschien vooral goede teamcohesie en spontane kennisdeling stimuleren. Je collega is het mogelijk om betere werk-privé balans en productiviteit te doen. Beide belangen zijn legitiem, maar jullie zien verschillende wegen om deze te bereiken.

Je ontdekt wat er onder de waterlijn zit door Luisteren, Samenvatten en Doorvragen (LSD):

• Luister goed – stop zelf met praten
• Vat samen wat de ander zegt om te tonen dat je luistert
• Vraag door tot je de belangen, wensen en zorgen scherp hebt

Pas daarna breng je jouw argumenten in. Als je een vraag stelt en het antwoord meteen pareert met jouw argument, voelt de ander strijd en gaat hij in de verdediging. Verdiep je eerst in de ander.

Vaak blijkt dat jullie onder water gemeenschappelijke belangen hebben: jullie willen allebei een productief, gemotiveerd team en tevreden medewerkers.

Door door te vragen ontdek je bijvoorbeeld dat je collega heeft gezien dat enkele toptalenten vertrokken omdat ze geen flexibiliteit kregen. Jij hebt misschien opgemerkt dat de informele kennisdeling en teamspirit drastisch afnam toen iedereen thuis werkte. Nu begrijpen jullie elkaars standpunten beter.

Samen kunnen jullie nu een oplossing vinden die rekening houdt met beide kanten van het verhaal – bijvoorbeeld door vaste teamdagen in te voeren waarop iedereen op kantoor is, en flexibiliteit te bieden op de andere dagen.

Door je te verdiepen in de ijsberg van de ander, wordt de ander vaak ook nieuwsgierig naar jouw perspectief. Zo ontstaat ruimte voor een constructief gesprek vanuit alle belangen.

Kortom, ben je het niet eens met elkaar?

1. Verdiep je eerst in de ander
2. Begrijp hun perspectief
3. Deel jouw belangen
4. Zoek samen naar oplossingen die voor beiden werken

Wil je leren hoe je effectiever kunt communiceren door voorbij standpunten te kijken naar onderliggende belangen? In onze training ‘Beïnvloeden en overtuigen‘ leer je deze techniek toepassen in verschillende situaties. Je ontdekt hoe je met verschillende invloedstijlen kunt schakelen, draagvlak creëert en zelfs emotionele weerstand ombuigt naar constructieve samenwerking.

Bekijk de training Beïnvloeden en overtuigen

Bekijk ons complete trainingsaanbod

We believe in Human Capital Growth